Banja Luka: Elektronskim karticama protiv rada na crno
Pravilnik o elektronskoj identifikacionoj kartici za radnike, koji je objavljen u Službenom glasniku RS, stupiće na snagu 1. februara 2018. godine, i omogućiće bržu, efikasniju i jednostavniju proceduru kontrole prijavljenih radnika.
Naime, nakon stupanja na snagu tog Pravilnika biće potrebno provesti postupak javne nabavke identifikacionih kartica, iz sredstava predviđenih Odlukom o određivanju prioritetnih projekata iz programa javnih investicija RS za finansiranje iz budžeta u 2017. godini, koji je usvojila Vlada RS. Kada bude okončan postupak javne nabavke identifikacionih kartica, koji će provoditi Ministarstvo finansija RS, počeće se sa implementacijom, odnosno kreiranjem i izdavanjem tih kartica za radnike.
Inače, Pravilnik je baziran na Zakonu o izmjenama i dopunama Zakona o poreskom postupku i dio je seta zakona kojima se sprovodi reforma privrednog sistema u Republici Srpskoj sa prvenstvenim ciljem suzbijanja „sive ekonomije“. Uvođenje elektronske identifikacione kartice je jedna od mjera u funkciji ostvarivanja navedenog cilja.
Pravilnikom je propisano da je svaki radnik dužan da elektronsku identifikacionu karticu ima u toku radnog vremena, te da omogući ovlašćenim licima u postupku inspekcijskog nadzora uvid u karticu. U slučaju da je radnik ne posjeduje, stvara se zakonska pretpostavka da se radi o „radu na crno“, čime su ispunjeni uslovi za preduzimanje zakonskih mjera prema kontrolisanom subjektu (izdavanja prekršajnog naloga i izricanje mjere zabrane obavljanja djelatnosti). Kako je navedeno u Pravilniku, Poreska uprava izdaje elektronsku identifikacionu karticu za svakog registrovanog obveznika doprinosa, odnosno radnika koji sa poslodavcem ima zaključen ugovor o radu, a nakon izvršene registracije u Jedinstvenom sistemu i to na zahtjev poslodavca u ime radnika prilikom podnošenja prijave u Jedinstveni sistem. Poreska uprava neće izdati elektronsku identifikacionu karticu obveznicima doprinosa koji se registruju u Jedinstveni sistem privremeno na osnovu ugovora o probnom radu, ugovora o privremenim i povremenim poslovima, te sličnih ugovora kojima fizičko lice obavlja određeni rad, pod uslovom da taj rad ne traje duže od 15 dana.
Takođe, navedeno je da troškove prvog izdavanja elektronskih kartica snosi Poreska uprava, odnosno Ministarstvo finansija RS, dok troškove svakog narednog izdavanja kartice snosi poslodavac i oni iznose 10 KM po kartici. Propisano je i da u slučajevima gubitka, uništenja ili promjene podataka na kartici troškovi izdavanja elektronske identifikacione kartice padaju na teret obveznika doprinosa, odnosno radnika. Pored toga, treba naglasiti i da je Pravilnikom definisano da je poslodavac prilikom odjave radnika dužan vratiti Poreskoj upravi RS izdatu elektronsku identifikacionu karticu.
Inače, elektronska identifikaciona kartica će imati oblik pravougaonika, formata 8,5*5,4 cm, izrađena od PVC materijala, sa integrisanim čipom. Na prednjoj strani kartice će se nalaziti ime i prezime radnika, njegova fotografija, matični broj, podaci o polu i datumu rođenja, dok će se na poleđini nalaziti podaci o poslodavcu, o radnom mjestu, datum izdavanja, datum važenja, podaci o izdavaocu kartice, kao i potpis radnika.
Izvor: Poreska uprava RS
