Banja Luka: Poboljšan položaj žena u preduzetništvu
U Republici Srpskoj preduzetništvo kod žena se razvija u kontinuitetu, a unapređenju njihovog položaja i uloge doprinosi i Strategija za period 2019-2023. godina, kojom se predviđa finansijska, te podrška u edukaciji, promociji i udruživanju žena, rečeno je Srni u Ministarstvu privrede i preduzetništva Srpske.
Iz Ministarstva podsjećaju da je Republika Srpska trenutno jedina u regionu koja posjeduje strateški dokument posvećen ženskom preduzetništvu.
Period pandemije posebno je uticao na poslovanje žena preduzetnika, jer više od 50 odsto njih posluje u uslužnom sektoru, koji je pretrpio najveće posljedice.
“Bez obzira na posljedice pandemije, ipak je vidljiv oporavak i bolja percepcija preduzetništva žena u javnosti. Osim Ministarstva privrede i preduzetništva, podrška preduzetnicama je omogućena i kroz aktivnosti Džender centra Vlade Republike Srpske, Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Razvojne agencije, te Privredne komore Srpske”, istakli su u resornom ministarstvu.
Prema podacima Poreske uprave Republike Srpske, u 2021. godini žene su bile vlasnici 10.812 subjekata /pravnih lica i samostalnih preduzetnika/ ili 25,69 odsto od ukupnog broja subjekata, te suvlasnici 874 subjekta ili 2,08 odsto od ukupnog broja subjekata u Republici Srpskoj.
Kada je riječ o djelatnostima, subjekti u kojima su žene vlasnici uglavnom posluju u oblasti trgovine, ugostiteljstva i hotelijerstva, stručnim naučnim i tehničkim djelatnostima, te prerađivačkoj industriji.
U subjektima u kojima su žene vlasnici biznisa bilo je zaposleno 23.121 lice ili 11,76 odsto od ukupnog broja, dok je u subjektima gdje su žene suvlasnici bilo zaposleno 7.578 lica, odnosno 5,09 odsto od ukupnog broja zaposlenih.
Kada se posmatra geografska raspostranjenost, najveći broj žena vlasnika biznisa je na području Banjaluke i okolnih opština.
U 2021. godini žene su registrovale 24,58 odsto od ukupnog broja registrovanih biznisa.
Prema podacima Agencije za posredničke, informatičke i finansijske usluge /APIF/, žene preduzetnici, vlasnici pravnih lica su u 2021. godini ostvarile šest odsto ukupnih poslovnih prihoda malih i srednjih preduzeća, zatim 5,9 odsto prihoda od prodaje učinaka na inostranom tržištu /izvoz/, te 8,7 odsto od ukupno ostvarene dobiti malih i srednjih preduzeća.
Iz resornog ministarstva su napomenuli da ženama u preduzetništvu dostupni podsticaji koji se odobravaju u skladu sa ispunjavanjem uslova i kriterijuma.
Na podsticaje Ministarstva, koji su planirani i u ovoj godini, od ukupnog broja subjekata konkurisalo je oko 15 odsto subjekata u vlasništvu žena.
“Ministarstvo privrede i preduzetništva planira izradu novog strateškog dokumenta za podršku preduzetništvu kod žena, te kreiranje novih mjera, koje trebaju doprinijeti jačanju postojećih subjekata i registrovanju novih. Cilj je da se dokument kreira na osnovu prijedloga samih preduzetnica, kao i njihovih organizacija i udruženja, te uz podršku drugih institucija i donatora”, rekli su u Ministarstvu privrede i preduzetništva.
Prema njihovim riječima, osim standardnih mjera koje su bitne za poslovanje -unapređenje poslovnog ambijenta, podsticaji, edukacija i promocija, važno je uspostaviti i mentorsku podršku za potencijalne nove žene preduzetnike.
Banjalučanka Maja Branković prije 10 mjeseci registrovala je računovodstveni biro i smatra da su za osnivanje i upravljanje firmom podjednako sposobni i muškarci i žene.
Brankovićeva je u izjavi Srni rekla da je najveći problem kod osnivanja firme novac, jer se registracija mora platiti, kao i nabavka opreme, odnosno osnovnih sredstava za rad.
“Vlada Republike Srpske i ministarstva nude razne subvencije i grantove, ali za određene grupe građana koji su nezaposleni ili su socijalni slučajevi i to pozdravljam. Ja ne pripadam ovim grupama, ali je značajno što republičke institucije pružaju podršku određenim kategorijama stanovništva”, rekla je Brankovićeva.
Ona je rekla da joj je motivacija bila fleksibilnije radno vrijeme, te mogućnost da više vremena provede sa porodicom.
Prema njenim riječima, procedure prilikom osnivanja firme nisu predstavljale veliki problem.
“Posao u birou trenutno dobro funkcioniše i zadovoljna sam kako je protekla prošla godina. U novoj godini očekujem više angažmana”, zaključila je Brankovićeva.
Izvor: SRNA
