Razvojna agencija Republike Srpske pruža podršku privrednim subjektima kroz omogućavanje pristupa savjetodavnim uslugama kako bi se poboljšale njihove performanse, unaprijedila održivost novoosnovanih i povećala konkuretnost postojećih MSP.
Savjetodavne usluge podrazumijevaju rad preduzeća sa stručnjacima iz različitih oblasti na rješavanju konkretnih problema u poslovanju, kao i iskorištavanju poslovnih prilika.
Ovu vrstu podrške pruža osoblje Agencije i spoljni stručnjaci angažovani kroz različite programe i projekte.
Dva osnovna kontinuirana programa podrške su aktivnosti “Evropske mreže preduzetništva” i “Mreža konsultanata”. Osim ovih, u skladu sa potrebama i mogućnostima, realizuju se i drugi slični programi.
Evropska mreža preduzetništva Republike Srpske
Evropska mreža preduzetništva Republike Srpske pruža usluge posredovanja u ostvarivanju prekogranične poslovne saradnje, informisanja i savjetovanja za poslovanje na tržištu Evropske unije. Usluge su besplatne za prespektivna MSP iz Republike Srpske, koja razvijaju svoje poslovanje kroz inovacije i internacionalizaciju, i imaju izuzetan potencijal za rast i zapošljavanje.
Savjetovanje, podrška i informisanje za poslovanje na tržištu Evropske unije i šire podrazumijeva:
- Informisanje za prilagođavanje EU legislativama, politikama i standardima;
- Informisanje o EU programima i prilikama za finansiranje iz EU fondova;
- Savjetodavne usluge za pristup internacionalnim tržištima i poslovnim prilikama, realizaciju inovacija i transfer tehnologija, zaštitu i eksploataciju intelektualne svojine na internacionalnom nivou, te posredovanje u ostvarivanju prekogranične saradnje oko inovacija i transfera tehnologija.
U okviru EEN realizuje se i program “Jačanje kapaciteta za upravljanje inovacijama u MSP” koji će do kraja 2018. godine obuhvatiti 100 perspektivnih preduzeća iz RS i podrazumijeva besplatne sedmodnevne pakete savjetodavnih usluga i kontinuiran rad sertifikovanih stručnjaka za upravljanje inovacijama sa preduzećima u periodu od 6 mjeseci, nakon inicijalne procjene potreba i kapaciteta.
Usluge u okviru EEN se pružaju na kontinuiranoj osnovi, te zainteresovani poslovni subjekti mogu da im pristupe u svakom momentu kontaktiranjem kancelarije za stručno-tehničku podršku u Agenciji.
„Mreža konsultanata“
Projekat „Mreža konsultanata“ obezbjeđuje konsultantske usluge u različitim oblastima i to:
- Unapređenje upravljanja i organizacije preduzeća;
- Razvoj postojećih i uvođenje novih procesa i/ili sistema;
- Marketing, komunikacije, pozicioniranje proizvoda i brendiranje;
- Povećanje izvoznog kapaciteta i ispunjavanje specifičnih standarda u zemljama EU i na drugim izvoznim tržištima;
- Unapređivanje investicione spremnosti preduzeća;
- Finansijsko savjetovanje;
- Tehničko i tehnološko savjetovanje;
- Razvoj i/ili transfer tehnologije;
- Dizajn i razvoj proizvoda;
- Upravljanje inovacijama i/ili uvođenje inovacija;
- Uvođenje novih rješenja u pogledu informaciono–komunikacionih tehnologija;
- Obuka i razvoj ljudskih resursa, upravljanje ljudskim resursima;
- Unapređenje odgovornosti preduzeća prema životnoj sredini (npr. energetska efikasnost); Poboljšanje kanala snabdijevanja i/ili kanala distribucije;
- Poslovno povezivanje i partnerstva.
U projektu mogu da učestvuju poslovni subjekti koji su privredna društva u privatnom vlasništvu, registrovana u skladu sa domaćim propisima, imaju sjedište poslovanja u Republici Srpskoj, imaju do 250 zaposlenih i posluju u nekom od proizvodnih privrednih sektora: Proizvodnja – prehrambenih proizvoda i pića; tekstila, prediva i tkanina; odjeće, dorada i bojenje krzna; kože i predmeta od kože i obuće; namještaja i sličnih proizvoda; hemikalija i hemijskih proizvoda; proizvoda od gume i plastike; metalnih proizvoda; ostalih mašina i uređaja; kancelarijskih i računarskih mašina; drugih električninh mašina i aparata; radio, TV i komunikacione opreme; medicinskih, preciznih i optičkih instrumenata; motornih vozila i prikolica; prerada i proizvodi od drveta i pluta; proizvodne usluge i reciklaža.
Kriterijumi za odabir korisnika su postojeći konkurentski potencijal i uticaj projekta na povećanje konkurentosti, opravdanost projekta, očekivana korist od intervencije, izvodljivost, realističnost plana i opravdanost troškova.
S obzirom na to da je jedan od ciljeva projekta “Mreža konsultanata” unaprijediti tržište konsultantskih usluga u Republici Srpskoj putem odgovarajuće obuke i akreditacije konsultanta, Agencija vodi “Bazu konsultanta” koji su na raspolaganju zainteresovanim preduzećima. Baza broji oko 180 stručnjaka iz različitih oblasti i kontinuirano se ažurira.
Pravo na sufinansiranje savjetodavnih usluga se ostvaruje prijavom na javni poziv koji Agencija raspisuje na godišnjem nivou.
Mentoring
ŠTA JE MENTORING?
- Mentoring je besplatna usluga koju mogu koristiti mikro, mala i srednja preduzeća i preduzetnici u Republici Srpskoj.
- Podrazumijeva sveobuhvatnu podršku korisnicima kroz direktni kontakt.
- Pomaže preduzećima da sagledaju svoje poslovanje, definišu potencijal za rast i kreiraju strategiju za dalji razvoj.
KOJE USLUGE PRUŽA MENTORING?
- „Dijagnoza“ trenutne situacije u preduzeću;
- Pomoć prilikom pripremanja razvojnih aktivnosti, planova i projekata kako bi se dostigli ciljevi preduzeća;
- Savjetovanje i koordinacija za pristupanje fondovima, novim tehnologijama, konsultantskim
- uslugama i drugo, kako bi se podstakao razvoj i unapređenje poslovanja;
- Pomoć za pripremanje kreditnih aplikacija za banke;
- Pomoć za pripremanje aplikacija za programe podrške za MSP;
- Pomoć u pronalaženju poslovnih partnera i drugih potrebnih informacija;
KO SU MENTORI?
- Mentori su praktično i teorijski obučeni i certifikovani za pružanje mentorskih usluga, uz podršku alata i znanja eksperata iz Japana.
- Znanje mentora se konstantno unapređuje kroz stručne treninge koje vode japanski JICA konsultanti.
KAKO SE PRIJAVITI ZA MENTORING?
Razvojna agencija Republike Srpske raspisuje javni poziv za provođenje standardizovane usluge mentoringa.
Zainteresovani kandidati podnose prijave u tri kategorije:
- Novoosnovana mala i srednja preduzeća – ne starija od 3 godine od dana objavljivanja Javnog poziva;
- Mala i srednja preduzeća – starija od 3 godine;
- Samostalni preduzetnici;
Razvojna agencija Republike Srpske uspostavila je sistem mentoringa u Republici Srpskoj uz podršku Japanske agencije za za međunarodnu saradnju – JICA u okviru projekta „Uspostavljanje i promocija mentoring usluga malih i srednjih preduzeća u zemljama Zapadnog Balkana“- Faza 2.
Do sada je u Republici Srpskoj certifikovano 45 mentora, a mentorsku uslugu dobila su 53 privredna subjekta.
EBRD Advice for Small Businesses – Savjetovanje za mala preduzeća podržava obezbjeđenje poslovnih savjeta malim i srednjim preduzećima u rješavanju određenih barijera u poslovanju.
Više o EBRD programu Savjetovanje za mala preduzeća
Program EBRD Savjetovanje za mala preduzeća je usmjeren na:
- Povezivanje preduzeća s kvalifikovanim lokalnim konsultantima u različitim oblastima. Doprinos projektima je u prosjeku 50% neto troškova projekta.
- Mogućnost rada sa međunarodnim savjetnicima koji imaju najmanje 15 godina menadžment iskustva na višim pozicijama stečenim u istoj industriji, za preduzeća koja traže mogućnosti na međunarodnim tržištima.
Doprinos projektima je obično 80-90% troškova projekta.
Poslovni savjeti
- Projekti su prilagođeni potrebama klijenata
- Projekti obezbjeđuju poslovne savjete u različitim područjima (softwerska rješenja, kontrolni i menadžment sistemi, inžinjerska rješenja, marketing, unapređenje organizacije, efikasno korištenje energije, zaštita okoline, strateško i poslovno planiranje/studije izvodljivosti)
- Dugoročna pomoć izgradnje jakog tržišta savjetodavnih usluga
Kriteriji za preduzeća
- Mala i srednja preduzeća od 10 do 250 zaposlenih
- Većinsko privatno vlasništvo, sa većinskim BH domaćim vlasništvom
- Najmanje dvije godine poslovanja
- Preduzeća sa potencijalom rasta sa spremnosti i sposobnosti absorbcije usluge
- U fokusu su proizvodna i/ili izvozno orijentisana preduzeća
- Izuzetak: neetičko poslovanje, vojna proizvodnja, finansijske usluge, proizvodnja duhana i alkohola
EBRD Savjetovanje za mala preduzeća implementira i posebnu liniju “Žene u biznisu”, za mala i srednja preduzeća u kojima žene imaju operativnu odgovornost, a kroz:
- Sufinansiranje poslovnih savjeta u različitim područjima
- Organizaciju seminara usmjerenih na povećanju znanja i povjerenja koje im omogućava da proširuju svoje poslovanje i zahtjevaju finansiranje
- Tehnička pomoć i mehanizam podjele rizika za banke u cilju razvijanja proizvoda koji zadovoljava specifične potrebe žena preduzetnica.
Za više informacija o programu sufinansiranja poslovnih savjeta i konsultantskih usluga kontaktirajte:
EBRD Advice for Small Businesses
Fra Anđela Zvizdovića 1, UNITIC Toranj B/15; 71 000 Sarajevo; Bosna i Hercegovina
Tel: +387 (33) 257 919; Faks: +387 (33) 295 069
E-mail: knowhowbasbih@ebrd.com; cureab@ebrd.com